Publicatiedatum: 05 december 2022 - 14:27

Vanaf vandaag toont het Rijksmuseum Vrouwen op papier, een presentatie over vrouwen die hun stempel hebben gedrukt op de kunstgeschiedenis. In vijf zalen verspreid over het museum is een selectie van vrouwelijke kunstenaars uit de Rijksmuseumcollectie bijeengebracht. Met tekeningen, prenten en foto's van onder meer Gesina ter Borch, Berthe Morisot, Käthe Kollwitz en Julia Margaret Cameron. Ook zijn er recente aanwinsten te zien van Cornelia de Rijck en Thérèse Schwartze. Vrouwen op papier vloeit voort uit een meerjarig onderzoek met als doel vrouwelijke kunstenaars in de Rijksmuseumcollectie te inventariseren en een meer evenwichtige representatie in de collectie en presentatie te creëren.

Vrouwen op papier en het onderzoeksproject zijn mede mogelijk dankzij het Vrouwen van het Rijksmuseum Fonds. De presentatie is te zien in de prentenkabinetten van het Rijksmuseum van 3 december 2022 t/m 5 juni 2023.

Vrouwen op papier

De wereld van kunst op papier wordt bevolkt door vele vrouwelijke kunstenaars. Vrouwen werden vaak opgeleid binnen de kring van het gezin. Net als bij andere beroepen was er vaak sprake van een familiebedrijf dat bijvoorbeeld prenten vervaardigde en uitgaf. Prentmakers Diana Mantuana en Barbara van den Broeck ontwikkelden zich tot zelfstandige en ondernemende graveurs. Het prentenkabinet in 15de en 16de eeuw is gewijd aan hun werk. De kabinetten in de 17de eeuw zijn gecentreerd rond het werk van Magdalena de Passe en Gesina ter Borch. Magdalena de Passe werd net als haar drie broers opgeleid tot graveur. Haar werk werd hoog gewaardeerd. Gesina ter Borch kwam uit een artistieke familie en wijdde haar leven aan de kunst. Te zien zijn waterverftekeningen vol van originaliteit, humor en schoonheid en uiterst persoonlijke gedichten, teksten en tekeningen van haarzelf en haar familie. In het prentenkabinet van de 18de eeuw staat de flora en fauna centraal met aquarellen van onder meer Dorothea Maria Graff en Alida Withoos. Met hun kleurige en nauwkeurige tekeningen droegen ze in belangrijke mate bij aan de opkomst van de natuurwetenschap. Ze reisden daarvoor naar allerlei bestemmingen, tot in Suriname.

Het laatste kabinet richt zich op de 19de eeuw, met werk van onder anderen Thérèse Schwartze, Lizzy Ansingh, Julia Margaret Cameron en Eva Watson-Schütze. In de vroege 19de eeuw ontstond er een tentoonstellingscircuit, waar tekeningen en pastels geëxposeerd werden. Een flink aantal vrouwen verwierf zo naamsbekendheid en commercieel succes. Ook de fotografie kwam op, opnieuw een kunstvorm die door vrouwen werd omarmd door vele artistieke mogelijkheden.

Audiotour

Bij de presentatie is een audiotour beschikbaar. Gratis te beluisteren in de Rijksmuseum app.

Ook in het Rijksmuseum

  • Irma Boom: kunst + boeken
    t/m 7 mei 2023
    Een boek zonder inkt of een boek bestaand uit alleen omslagen, ontwerper Irma Boom maakt ieder boek uniek. Ter gelegenheid van haar ruim twintig jarige samenwerking met het Rijksmuseum zijn meer dan 30 van haar boeken zijn te zien naast kunstwerken uit de collectie van het Rijksmuseum die zij als inspirerend voorbeeld beschouwt of waarmee zij een sterke affiniteit heeft.

  • Modern Japanse prenten uit de schenking Stichting Für Elise
    t/m 16 april 2023
    Vernieuwing, het moderne leven, maar ook een verlangen naar het verleden. 60 prenten tonen de ontwikkeling van de shin-hanga en sōsaku-hanga stromingen in het begin van de twintigste eeuw en laten de veelzijdigheid zien van de verzameling van Elise Wessels.

  • Duurzaam / Sustain / Tene
    t/m 15 januari 2023
    Hoe ziet duurzaamheid binnen Nederland en de zes Nederlands-Caribische eilanden eruit? Sharelly Emanuelson onderzocht voor Document Nederland de relatie tussen mens en zijn omgeving in het licht van de klimaatverandering en de impact van het dagelijks handelen daarop.

Downloads

Download

Huwelijksfeest van Amor en Psyche, Diana Mantuana, naar Giulio Romano, 1575

Download

Juno versiert haar pauwen met de ogen van Argus, Magdalena van de Passe, na Peter Paul Rubens, ca. 1636 – 1670. Bruikleen van de Rijksakademie van Beeldende Kunsten

Download

Zelfportret aan tafel, Käthe Kollwitz, 1893. Schenking van de erven van de heer N. Wijnberg, Heemstede

Download

Zelfportret met Julie Manet, Berthe Morisot, 1888 - c. 1930. Schenking van de erven van Henny, Amsterdam

Download

Mother Mary, Julia Margaret Cameron, 1867. Bruikleen van J. Janse-de Ronde Bresser, Amsterdam

Download

Portret van een onbekend meisje tussen bloemen, Eva Watson-Schütze, ca. 1910. Aankoop met steun van de BankGiro Loterij, het Paul Huf Fonds/Rijksmuseum Fonds en het Johan Huizinga Fonds/Rijksmuseum Fonds

Download

Zelfportret, Gesina ter Borch, 1659. Aankoop met steun van de Vereniging Rembrandt

Download

Portret van Thérèsia Ansingh, Thérèse Schwartze, ca. 1907-18. Aankoop uit het I.Q. van Regteren Altena Fonds/Rijksmuseum Fonds, ter ere van Jane Turner

Download

Vlinders, Cornelia de Rijck, ca. 1700. Aankoop uit het I.Q. van Regteren Altena Fonds/Rijksmuseum Fonds, ter ere van Jane Turner

Download

Rode ibis met een ei, Dorothea Maria Graff (toegeschreven aan), 1699 - 1701